8. Veenkolonie Griendtsveen
Griendtsveen werd gesticht als tweede veenkolonie aan de spoorweg Eindhoven-Venlo. Het heeft deels nog zijn authentieke karakter bewaard met onder andere Villa Sphagnum (woonplaats directeur) en de apostelwoningen (woonplaats ploegbazen). Je kunt hier ook een wandeling maken via het Nonnenpad (nummer 8A) of een bezoek brengen aan het zonnepark ‘Van turf naar zon’ (nummer 8B). Afbeelding 11. Kunstwerk ‘De Hellehond’ in Helenaveen.
De relatie tussen Deurne en Van de Griendt verslechterde na de ruzie over de kanalen en daarom weigerde Deurne om nog Peelgrond aan hem te verkopen. De Helenavaart was inmiddels gevorderd tot halverwege de Deurnese Peel en Van de Griendt wilde dat kanaal graag verder doortrekken tot aan de in 1866 gereed gekomen spoorweg Eindhoven-Venlo. Maar Deurne weigerde en daarom sloot Van de Griendt een overeenkomst met de aangrenzende gemeente Horst, die dat kanaal wel op haar grondgebied wilde hebben op voorwaarde van een vrije doorvaart voor haar inwoners. Daartoe moest een dubbele bocht in het kanaal worden aangelegd, die de Bajonetbocht genoemd wordt. Op het eind van dat kanaal, bij het spoorwegstation (‘Halte Helenaveen’ genoemd) werd een tweede Peelkolonie gesticht: Griendtsveen. Ook hier ging het voor de wind en het dorp groeide in korte tijd uit tot een nederzetting met kantoren, huizen, een school en een café en allerlei bedrijfsgebouwen. De meest kenmerkende woningen waren Villa Sphagnum (de woning van de directeur: bovenste afbeelding) en de zogenaamde apostelwoningen (voor het betere personeel, onderste afbeelding). De turfstekers waren vaak seizoenarbeiders, die gehuisvest werden in eenvoudige plaggenhutten.
Vanwege de nog aanwezige gaafheid van een groot deel van de oorspronkelijke bebouwing van het dorp werd ook Griendtsveen uitgeroepen tot beschermd dorpsgezicht (in 1996).
Aan de westzijde van het dorp kan vanaf een parkeerplaats bij de spoorlijn een wandeling gemaakt worden langs het zogenaamde ‘Nonnenpad’, een pad dat vroeger gebruikt werd door de religieuzen van het klooster in Griendtsveen (punt 8A) of een bezoek brengen aan het zonnepark Van turf naar zon (punt 8B). Coöperatie Reindonk Energie heeft hier in 2021 een zonneweide aangelegd van 3800 zonnepanelen. Hier wordt voor vierhonderd huishoudens groene stroom opgewekt. Op het voormalige voetbalterrein van Griendtsveen wordt zo hernieuwbare stroom geproduceerd, die door inwoners van Griendtsveen en Horst aan de Maas kan worden gekocht. Op deze nieuwe manier vindt opwekking plaats van warmte door de zon; vroeger werd in deze omgeving turf gewonnen om zo warmte in de huizen te krijgen. Doordat deze groene stroom wordt opgewekt zonder milieu- en klimaatbelasting, zal deze vorm, naast wind en water, permanent in deze omgeving toekomst hebben.
Er is hier veel aandacht besteed aan landschappelijke invulling, waarbij gebruik is gemaakt van bestaand groen. De biodiversiteit staat hier voorop! Een mooi voorbeeld van lokaal, groen, door en voor inwoners en toekomstbestendig. Voor meer informatie, zie: www.reindonkenergie.nl