6a. Centurioweg en vindplaats gouden Romeinse helm

Via een zijtak van de route bereikt u een monumentje dat herinnert aan de gouden Romeinse Helm, die in het perceel achter het monumentje is gevonden.

Op 1 juni 1910 werd op deze plek bij het turfsteken in de buurt van Helenaveen een gouden Romeinse helm gevonden, die daar in het jaar 320 na Christus in terecht was gekomen. Zie voor een uitgebreidere beschrijving daarvan punt 20. In 1998 is hier een monumentje opgericht dat herinnert aan deze vondst (afbeelding 10). Het kunstwerk is gemaakt door kunstenaar Joep Coppens uit Vlierden.

Op het monument staat de toepasselijke tekst E palude emergo (ik kom boven uit het moeras). Geologisch is deze plek interessant, omdat zich hier een zogenaamde pingoruïne bevond. Dat is een enkele meters diepe komvormige laagte. In de ijstijd vormde zich hier een bolvormige ijslens in de ondergrond, die het erboven liggende hard bevroren dekzand naar boven duwde. Toen het warmer werd, ontdooide de dekzandlaag en gleed van de vorstheuvel naar beneden. Zo vormde zich een laagte, die na de ijstijd werd opgevuld met veenplanten. Het naar beneden gegleden zand vormde een randwal rondom die laagte.

Het is opvallend dat er juist op deze plek de Romeinse helm is gevonden. Mogelijk is tijdens schermutselingen bij achtervolging een groepje Romeinen dit gedeelte van de Peel ingejaagd, omdat de plaatselijke strijders wisten dat dit een gevaarlijke plek was. Het veen zit hier namelijk dieper en als hier een paard met ruiter in terecht kwam, dan kon hij er niet meer uit komen. Dat er sprake was van een ruiter is zeker, omdat er bij de helm ook restanten van een paardenuitrusting zijn gevonden. Andere vondsten waren onder andere enkele schoenen en munten uit het jaar 320 en daarvoor.