Fietsen door natuur en slaperige dorpjes

Nieuwe fietsroute Verheven Peel met aandacht voor de Peelrandbreuk

Hans Vermeeren hans.vermeeren@ed.nl

Hoe mooi de natuur is in Geopark Peelhorst en Maasvallei in oprichting, is te zien tijdens de nieuwe, veertig kilometer lange fietstocht Verheven Peel, door een belangrijk deel van de Peel in Deurne.

De morgenstond mag dan goud in de mond hebben, bij het gelijknamige café-restaurant in het midden van Griendtsveen zijn deze ochtend om half tien de spreekwoordelijke luiken nog gesloten. Koffie voor de fietsende voorbijganger zit er dan ook nog niet in.

Griendtsveen is sowieso nog in diepe rust verzonken, op een passerende taxibus na. Er staat een triomfantelijk bord met de mededeling dat de basisschool in het dorp blijft, plus de vraag wie het team komt versterken van deze kleine en daardoor met het voortbestaan bedreigde school.

Officieel is Meijel het startpunt van de route door dit deel van het Geopark Peelhorst en Maasvallei, die is bedacht door stichting Veen en grotendeels gevormd door delen van bestaande fietsroutes aan elkaar te koppelen. Kenmerk van het geopark is de Peelrandbreuk die onder dit deel van De Peel doorloopt.

Omgekomen verzetsstrijders

Maar logistiek gezien is het rustieke Peeldorp Griendtsveen vanuit Helmond een betere plek om de veertig kilometer lange route te beginnen. Zeker ook omdat de fietsroute tussen Helmond via Deurne naar Griendtsveen een vrijwel directe en nagenoeg perfecte verbinding is.

Vanaf Griendtsveen voert de geoparkroute de fietser in oostelijke richting. Eerst langs het Verzetsmonument voor elf in de Tweede Wereldoorlog omgekomen verzetsstrijders. En dan naar het Peelmuseum aan de rand van America. Maar ook hier geen koffie. Het museum is alleen op woensdag- en zondagmiddag open.

Vervolgens gaat de route verder in zuidelijke richting naar de Zwarte Plek, een authentiek stukje ontoegankelijke Peel en in de Tweede Wereldoorlog dan ook een ideale onderduikplek.

Vlakbij deze historische locatie staat – heel verrassend – plots de Kameel van de Peel, een roestig en modernistisch kunstwerk dat herinnert aan een op dit dier gelijkende bomengroep die in vroeger tijden een baken was voor eenzame, over de heide zwervende schaapherders.

Versnapering

Schapen grazen er trouwens nog steeds volop in dit deel van de Mariapeel, zo valt onderweg op. Exact een jaar geleden woedde er een grote brand in dit stuk natuur, zo groot dat bewoners van de woningen aan de oostelijke rand van Helenaveen dreigden te moeten worden geëvacueerd. Twaalf maanden later is daar echter bijna geen spoor meer van te zien, voor het ongeoefende oog tenminste.

Koffie is er wel in die andere parel van de Peel, Helenaveen. Op het terras van In d’Ouwe Peel is het een komen en gaan van fietsers die aanleggen voor een versnapering. Net als Griendtsveen is dit Peeldorp in de loop der jaren – met alle horeca en al die B&B’s – uitgegroeid tot een ware trekpleister voor toeristen en dagrecreanten.

Wat een verschil met een paar decennia geleden, toen de land- en tuinbouw nog de dienst uitmaakte in dit prachtige stukje Peel. Waar wordt bewezen dat de landelijk zo veelbesproken verandering op het platteland ook heel positief kan uitpakken.

Twee waterhuishoudingen

Van Helenaveen gaat de tocht vervolgens met wat omzwervingen naar de Molenpeel bij Meijel. Met de Marisberg, ’t Molentje en de Belgenhoek wordt dit stukje ook wel de Verheven Peel genoemd. Het is het gebied waaraan deze fietsroute zijn naam dankt en waar ook heel duidelijk aan de oppervlakte van het landschap de sporen van de ondergrondse Peelrandbreuk zichtbaar zijn. Op deze plek is er door die breuk en de bijbehorende, ondoordringbare veenlagen zelfs sprake van twee compleet verschillende waterhuishoudingen.

In Meijel laat de route de horecagelegenheden rond de kerk in dit doorgaans ietwat slaperige dorp links liggen. Maar daar verzet de inwendige mens zich na al die kilometers fietsen nadrukkelijk tegen, ook omdat het intussen lunchtijd is, en dus volgt er een kleine afwijking van de route. Ook hier veel uitgehongerde en dorstige fietsers en wandelaars op het terras.

Neerkant, zo mogelijk nog wat slaperiger dan Meijel, is de volgende stap op de route. Die daarna de fietser weer via Helenaveen en langs de prachtige Helenavaart terug leidt naar Griendtsveen. De balans na meer dan veertig kilometer fietsen: er is veel te zien onderweg, zowel qua landschap als historie en zowel ter plekke als digitaal van voldoende info voorzien. Hetzelfde geldt voor de routebeschrijving.